2010 ကမၻာ့ဖလား REVIEW ႏွင့္ ဗုိလ္လုပြဲခန္႔မွန္းခ်က္

2010 ကမၻာ့ဖလား REVIEW

ျငိမ္းခ်မ္းေရး ဗိသုကာၾကီး နယ္ဆင္ မန္ဒဲလားရဲ့ေျမမွာ က်င္းပျပဳလုပ္တဲ့ 2010 ကမၻာ့ဖလားျပိဳင္ပြဲၾကီးဟာ ဆုိရင္ျဖင့္ ေအာင္ျမင္စြာ ျပီးစီးေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ ယခုလုိ ၾကီးက်ယ္တဲ့ ျပိဳင္ပြဲၾကီးကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္တဲ့ အိမ္ရွင္ ေတာင္အာဖရိကႏုိင္ငံရဲ့ အားထုတ္မႈကို ခ်ီးက်ဴးေလးစားမိပါတယ္။ ျပိဳင္ပြဲမစခင္က တည္ေဆာက္ဆဲေဘာလံုးကြင္းမ်ား၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးမ်ားႏွင့္ ပက္သက္ျပီး ေဝဖန္မႈေတြရွိေနေပမယ့္ ျပိဳင္ပြဲက်င္းပတဲ့အခါမွာ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

ေဘာလံုးေလာကရဲ့ အၾကီးက်ယ္ဆံုးျပိဳင္ပြဲၾကီးကုိ ကိုယ္ခ်စ္တဲ့ ႏုိင္ငံမွာ က်င္းပျပဳလုပ္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵဟာ ေဘာလံုးခ်စ္သူတုိင္း ျဖစ္ေပၚဖူးၾကမွာပါ။ ဒီျပင္ ျပိဳင္ပြဲနဲ႔ပက္သက္ျပီး လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး တုိးတက္မႈ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းေပၚေပါက္မႈ၊ စီးပြားေရးတုိးတက္ေကာင္းမြန္မႈေတြ ေတြ႔ျမင္ရတဲ့အခါ အားက်မိပါတယ္။ ကိုယ္ႏုိင္ငံရဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြ လူေနမႈအဆင့္အတန္းေတြ၊ သဘာဝအလွတရားေတြကို ကမၻာကိုျပသႏုိင္ခဲ့တာလည္း မမွားပါဘူး။

ျပိဳင္ပဲြနဲ႔ပက္သက္ျပီး ရရွိခဲ့တဲ့ လူတန္းစားမညီမွ်မႈျပႆနာ၊ မထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္တဲ့ လက္မွတ္ေမွာင္ခုိကိစၥ၊ တရားမဝင္ စီးပြားေရးထုိးေဖာက္မႈေတြဟာ ေနာက္ထပ္ လက္ခံက်င္းပမယ့္ ႏုိင္ငံမ်ားအေနနဲ႔ သတိခ်ပ္သင့္ပါတယ္။ ကမၻာ့ဖလားနဲ႔ ပက္သက္ျပီး ကမၻာ့အဝွမ္းမွာ စိတ္မခ်မ္းသာစရာ သတင္းဆုိးေတြလည္း ၾကားသိခဲ့ရပါတယ္။ ေဘာလံုးပြဲၾကည့္လုိ႔ အစြန္းေရာက္သမားမ်ား သတ္ျဖတ္ျခင္းခံရတဲ့ ေဘာလံုးခ်စ္သူမ်ား၊ ေဘာလံုးပြဲေၾကာင့္ အိပ္ေဆးခပ္ခံရတဲ့ ကေလးငယ္၊ အရုိက္အႏွက္ခံရတဲ့ ကေလးငယ္၊ ေဆးရုံတက္ခဲ့ရတဲ့ ဖခင္၊ မီးေလာင္ေသဆံုးခဲ့ရတဲ့ ကေလးငယ္ေတြ၊ ျပစ္ပယ္ခံရတဲ့ အိမ္ေထာင္ရွင္မေတြဟာ အျဖစ္သင့္တဲ့ အျဖစ္ေတြပဲ မဟုတ္ပါလား။

အစုိးရပါ ဝင္ေရာက္ေျဖရွင္းရတဲ့ ျပင္သစ္အသင္းရဲ့ အျဖစ္ဟာလည္း ေဘာလံုးေလာကအတြက္ အရွက္ရဖြယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းျပိဳင္ပြဲေတြမွာ ျပည္တြင္းကစားသမားေတြ အသံုးျပဳနည္းခဲ့လုိ႔ ေအာင္ျမင္မႈ မရခဲ့တဲ့ အီတလီ၊ အဂၤလန္အသင္းေတြဟာ ေနာက္လာမယ့္ ျပိဳင္ပြဲေတြအတြက္ ျပင္ဆင္သင့္ပါျပီ။ ကစားသမားေတြဟာ ႏုိင္ငံခ်စ္စိတ္နည္းပါးၾကေပမယ့္ ပရိသတ္ေတြကေတာ့ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ျပင္းျပၾကတာ ဒီပြဲမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အရႈံးေၾကာင့္က်တဲ့ မ်က္ရည္၊ အႏုိင္ေၾကာင့္ ရတဲ့ ေပ်ာ္ရြင္မႈေတြဟာလည္း ျပိဳင္ပြဲကုိ ပုံေဖာ္ေပးလွ်က္ရွိပါတယ္။

ဗုိလ္လုပြဲခန္႔မွန္းခ်က္
ခ်ဲထြက္ျပီးမွ ခြင္ျပတယ္ေတာ့ မထင္ေစခ်င္ပါဘူး။ မွတ္မိသေလာက္ 98ကမၻာ့ဖလားကတည္းက ထူးခြ်န္ျပီး ဆံပင္နည္း(သုိ႔)ကတံုး(သုိ႔)ထိပ္ေျပာင္တဲ့ သူေတြ ရယူေပးတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ 98မွာ ျပင္သစ္က ဇီဒန္းရဲ့ ေမွာ္ဆန္တဲ့ ဂုိးေတြနဲ႔အတူ ဖလားရယူျပီး 2002 မွာဘုတ္စုေလးနဲ႔ ေရာ္နယ္ဒုိရဲ့ ေရႊဖိနပ္ကလည္း ဘရာဇီးကုိ မွတ္တမ္းသစ္ေတြ ေရးထုိးေစခဲ့ပါတယ္။ 2006 မွာ အီတလီရဲ့ ကတံုးေက ကင္နာဗာရုိး ထိပ္ေျပာင္ ဇီဒန္းတုိ႔ၾကေတြ႔ေပမယ့္ ေနာက္ထပ္ကတံုးေက မာတာရာဇီကို မယွဥ္ႏုိင္လုိ႔ အရႈံးေပးခဲ့ၾကရတာ မွတ္မိၾကဦးမွာပါ။

2010 မွာေတာ့ ထူးခြ်န္ျပီး ဆံပင္နည္း(သုိ႔)ကတံုး(သုိ႔)ထိပ္ေျပာင္တဲ့ သူေတြေတြ႕ရပါတယ္။ အုပ္စုပြဲေတြထဲမွာ ၾကည့္ရင္ အဂၤလန္က ထိပ္ေျပာင္ ရြန္နီ အေမရိကက ဒုိႏုိဗန္နဲ႔ ကတံုး တင္ေဟာင္းဝပ္ကို မႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။ မက္ဆီကုိက ကတံုးေကေလး ဟာနန္ဒက္ ျပင္သစ္ကုိ အဘုိးပံုစံအတုိင္း လုပ္ျပႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ပုိေဒါ့စကီး ေအာဇီကုိ ေပးခဲ့တဲ့အိပ္မက္ဆုိးေတြ။ စပိန္ကုိေယာက္ယက္ခပ္ေစခဲ့တဲ့ ဆြစ္က ဖာနန္ဒက္။ နာမည္ၾကီး အီတလီကုိ အုပ္စုက လွည့္ျပန္သြားေစခဲ့ ဆလုိဗက္ကီးယားက ဗီတက္ တုိ႔ဟာ ဆံပင္မသန္တဲ့ သူေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။

အာဂ်င္တီးနားရဲ့ မေအာင္ျမင္ရျခင္း အားနည္းခ်က္ကေတာ့ ဆံပင္ရွည္ကစားသမားေတြ မ်ားလြန္းျခင္းပါပဲ။ ဒါတင္မက နည္းျပပါ ဆံပင္ရွည္ျခင္းေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္မႈမရဘူးလုိ႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။ ေရွ႔တန္းက မက္ဆီနဲ႔ တိဗက္ ဆံပင္ရွည္တာ ေနာက္တန္း ၂ ေယာက္ဆံပင္ရွည္တာေတြဟာ ထူးခြ်န္တဲ့ ထိပ္ေျပာင္ အသင္းေခါင္းေဆာင္မာေရွေရႏုိလည္း ဘာမွမတတ္ႏုိင္ပါဘူး။ အာဂ်င္တီးနား ေအာင္ျမင္ခ်င္ရင္ေတာ့ ကမၻာ့ဖလားပံုစံကုိ အခုလုိ ပံုစံမလုပ္ပဲ ဆံပင္ရွည္ေလး လုပ္ေပးမွ ရမယ္ထင္ပါတယ္။

ဂ်ာမနီရဲ့ ေအာင္ျမင္မႈကို မိတ္ေဆြ ေထာက္ျပခ်င္ေနျပီထင္တယ္။ ဟုတ္ပါတယ္ ဂ်ာမနီမွာ ဘိုအာတန္ တေယာက္ကလြဲလုိ႔ က်န္တဲ့သူေတြမွာ ထိပ္ေျပာင္တေယာက္မွ မပါဘဲနဲ႔ ဆီမီးထိ ေအာင္ျမင္မႈရတာဟာ ထိပ္ေျပာင္ေလး ေရဘဝဲေၾကာင့္လုိ႔ ေျပာရင္ သင္ျငင္းႏုိင္မလား။ ငါတုိ႔အသင္းႏုိင္မယ္ဆုိတဲ့ စိတ္ဓါတ္ခြန္အားေတြရရွိခဲ့သလုိ။ ရႈံးမယ္ဆုိတဲ့ အသိလည္းရေရာ အသင္းကစားပံုဟာ သိသိသာသာပဲ ပ်က္ျပားသြားခဲ့ပါတယ္။ ထူးခြ်န္တဲ့ လူငယ္ကစားသမားေလး မူလာပြဲပယ္ျပစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ ေရဘဝဲေလး စပိန္ကုိ ေရႊးလုိက္သလားဆုိတာေတာ့ သူကိုယ္တုိင္ပဲ သိပါလိမ့္မယ္။

ဘရာဇီးရဲ့ ကတုံးေကေလးေတြျဖစ္တဲ့ ေရာ္ဘင္ဟုိ၊ ေဖဘီရာႏုိတုိ႔ အစြမ္းျပေပမယ့္ ရွႏုိက္ဒါနဲ႔ ေရာ္ဘင္တုိ႔က ပုိျပီးထိပ္ေျပာင္တဲ့အေၾကာင္း ကြာတားဖုိင္နယ္မွာ သိရွိသြားခဲ့ၾကပါျပီ။ ရႈံးထြက္အဆင့္၊ ကြာတား အထိတက္လာၾကတဲ့ ပါရာေဂြး၊ ဥရုေဂြး၊ ဂ်ပန္၊ ဆလုိဗက္ကီးယား၊ ခ်ီလီ၊ မက္ဆီကုိ၊ ဂါနာ၊ အေမရိကန္၊ ေပၚတူဂီ အသင္းေတြဟာ ၾကိဳးစားအားထုတ္မႈ၊ အသင္းလုိက္ စုစည္းမႈေတြ ရွိၾကေပမယ့္ ဖလားရယူေပးႏုိင္တဲ့ ေဟာ္လန္က ရွႏုိက္ဒါနဲ႔ ေရာ္ဘင္တုိ႔လုိ စပိန္က အင္ေနေရစတာတုိ႔လုိ ထိပ္ေျပာင္ေလးေတြ မရွိၾကပါဘူး။ သူတုိ႔ဟာ ပြဲစဥ္တေလွ်ာက္ အေကာင္းဆံုးစြမ္းေဆာင္ၾကေပမယ့္ က်န္တဲ့ အသင္းေဖာ္ေတြကလည္း သူတုိ႔ကုိ မမွီခုိဘဲ အားလံုး စုစုစည္းစည္းနဲ႔ ကစားၾကတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ထုိက္တန္တဲ့ ဗုိလ္လုပြဲကုိ တက္ေရာက္လာၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

ကမၻာ့ဖလားျပိဳင္ပြဲတေလွ်ာက္ တၾကိမ္မွ မဆံုဘူးေသးတဲ့ စပိန္နဲ႔ ေဟာ္လန္တုိ႔ပြဲဟာ ၁၂ႏွစ္ အတြင္းမွာ ထူးျခားတဲ့ ခ်န္ပီယံသစ္ ေရႊးပြဲပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ာမနီေၾကာင့္ အဂၤလန္ေၾကာင့္ ကုန္ခဲ့တဲ့ သူငယ္ခ်င္းမ်ားအတြက္ က်ေနာ့္ရဲ့ အထက္ပါ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ ခန္႔မွန္းခ်က္ေတြေၾကာင့္ စပိန္ထက္ ပုိေျပာင္တဲ့ ေဟာ္လန္ဟာ ကမၻာ့ဖလားကို ကိုင္ေျမွာက္ခြင့္ရႏိုင္ေၾကာင္း အစီရင္ခံလုိက္ရပါတယ္။

ေရတမာ

4း03pm fri

9-7-10