ေလးစားပါတယ္(၁)

မနက္ပိုင္း ေအးခ်မ္းေနတုန္း၊ စိတ္ခ်မ္းသာ ကိုယ္ခ်မ္းသာရွိတုန္း အခုတေလာ ခဏခဏ စဥ္စားမိေနတဲ႔ အေၾကာင္းအရာေလး တစ္ခုကို ေျပာမယ္။အခုတေလာ စဥ္းစားေနတာဆိုလို႔ အခုမွ စဥ္းစားတာမဟုတ္ဘူး။ ဒီအေၾကာင္းအရာကို စဥ္းစားတာ ေတာ္ေတာ္ၾကာျပီ။ ႏွစ္ေပါင္းကို ေတာ္ေတာ္ၾကာျပီ။ ငယ္ငယ္ကတည္းကစျပီး စဥ္းစားတာပဲ။ ငယ္ငယ္ေလး ကတည္းက စျပီးေတာ့စဥ္းစားခဲ့လို႔လည္း တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႔
ပက္သက္ျပီးေတာ့ ပိုျပီးသေဘာေပါက္လာတာ။ ငယ္ငယ္ကတည္းက နည္းနည္း သေဘာေပါက္ခဲ့လို႔ ဘ၀ရဲ့ဦးတည္ခ်က္ေတြ သေဘာထားေတြမွန္ခဲ့တာ။ အသက္ၾကီးလာေလ ပိုျပီး နက္နက္နဲနဲ သေဘာေပါက္လာေလျဖစ္လာတယ္။ ပိုျပီးသေဘာေပါက္လာတယ္ဆိုေတာ့ အကုန္လံုး သေဘာေပါက္ သြားျပီလို႔ေတာ့ ေျပာလို႔မရဘူး။ဒီလို အေၾကာင္းအရာေတြကို ယ္ငယ္ကတည္းက သေဘာေပါက္ႏိုင္ရင္ ကိုယ့္ဘ၀ဟာ ပိုျပီးေတာ့ ေလးနက္မယ္၊ တန္ဖိုးရွိမယ္။ ဦးတည္ခ်က္မွန္မယ္။အင္မတန္ အဖိုးတန္တဲ့ဘ၀၊ ကိုယ္ရဲ့ စိတ္ဓါတ္ အင္အားေတြ၊ခႏၶာကိုယ္ အင္အားေတြဟာ ဘာမွအေရးမၾကီးတဲ့ ကိစၥေတြဘက္ကို ေရာက္ျပီးေတာ့အက်ိဳးမရွိဘဲ ကုန္သြားတာမ်ိဳး မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ျမင့္ျမတ္တဲ့ဘက္ကို ဦးတည္ျပီး သြားေနရတာဟာ ေပ်ာ္စရာ အေကာင္းဆံုး၊ ေက်နပ္စရာ အေကာင္းဆံုးပါ။ ဒီေပ်ာ္နည္း၊ ဒီေက်နပ္နည္းကို ေသေသခ်ာခ်ာ ခံစားလို႔ ရသြားရင္ တျခားေပ်ာ္နည္း၊ ေက်နပ္နည္းေတြကို ေတာ္ေတာ္ အေပၚယံ ဆန္တယ္ပါလားဆိုတာ သိရတယ္။

တကယ္လိုခ်င္တာ ဘာလဲ။

ေျပာမယ့္အေၾကာင္းအရာက အခ်က္အလက္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ တစ္ခု နဲ႔ တစ္ခု ဆက္စပ္မႈေတြလည္းမ်ားတယ္။ ဘယ္ကစ,ေျပာရရင္ေကာင္းမလဲဆိုေတာ့ လူေတြတကယ္ လိုခ်င္တာ ဘာလဲဆိုတာကေန စ,ေျပာမယ္။
လူေတြတကယ္လိုခ်င္တာ ဘာလဲ။
စိတ္ခ်မ္းသာမႈ။
ဟုတ္ျပီ ၊ စိတ္ခ်မ္းသာမႈကို လိုခ်င္တယ္။ ဘာပဲလုပ္လုပ္ စိတ္ခ်မ္းသာမႈရမယ္ ထင္လို႔ လုပ္တာ။ ဥပမာ- ပိုက္ဆံရွာတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ ပိုက္ဆံရွာသလဲဆိုေတာ့ ပိုက္ဆံရွိရင္ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္ထင္လို႔ပဲ။ TV ေတြ Video ေတြၾကည့္တယ္။ ဘာေၾကာင့္ ၾကည့္သလဲဆိုေတာ့ အဲဒီလို ၾကည့္ေနရင္ စိတ္ခ်မ္းသာတယ္ထင္လို႔ပဲ။ စိတ္ခ်မ္းသာမယ္ထင္လို႔ တျခားလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးလုပ္တယ္။ တခ်ိဳ႕စိတ္ဆင္းရဲမႈကို ဖံုးခ်င္လို႔၊ ေမ့ထားခ်င္လို႔ လုပ္တယ္။လူေတြေန႔စဥ္လုပ္ေနတဲ့ အလုပ္ေတြကို အေျခခံက်က်ၾကည့္ရင္ သူတို႔လိုခ်င္တဲ့ စိတ္အေျခအေနေလး ျဖစ္ေအာင္ဖန္တီး ယူေနတာပဲဆိုတာ ေတြ႕ရတယ္။ Mood တစ္ခု ဖန္တီးယူေနတယ္။ mental state တစ္ခု ဖန္တီးယူေနတယ္။ အမွန္ေတာ့ ကိုယ္ တကယ္ျပန္ခံစားေနရတာ ကိုယ့္ရဲ့ စိတ္အေျခအေန၊ကိုယ့္ရဲ့ mood ျဖစ္တယ္။ၾကည္လင္ေအးခ်မ္းတဲ့စိတ္ကို လုိခ်င္လို႔၊ ၾကည္လင္ေအးခ်မ္းတဲ့စိတ္ကို ခံစားခ်င္လုိ႔၊ ၾကည္လင္ေအးခ်မ္းသြားေအာင္ လုပ္တယ္။ ေပ်ာ္ရႊင္ျမဴးတူးတဲ့စိတ္ကိုလိုခ်င္လုိ႔ ေပ်ာ္ရႊင္ျမဴးတူးေစမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြကို လုပ္တယ္။ ေနာက္ဆံုး တကယ္လိုခ်င္တာ ဘာလဲလို႔ ဆိုေတာ့ စိတ္အေျခအေနေလးပဲ။ တကယ္ေတာ့ ကိုယ့္စိတ္ကုိ ကိုယ္ခံစားတာပါ၊ ကိုယ့္စိတ္ကို ကိုယ္အရသာခံတာပါ။ We enjoy our consciousness လို႔ေျပာရမယ္။တကယ္ေလးနက္တဲ့ စိတ္ခ်မ္းသာမႈကို လိုခ်င္ရင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေလးစားတဲ့သူျဖစ္ေအာင္ ေနဖို႔လုိတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေလးစားတဲ့စိတ္ဟာ ခ်မ္းသာတဲ့စိတ္ ျဖစ္တယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို မေလးစားႏိုင္တဲ့ သူဟာ စိတ္ခ်မ္းသာႏိုင္မလား။ စစ္မွန္တဲ့စိတ္ခ်မ္းသာမႈမ်ိဳးကို ဘယ္လိုမွမရႏို္င္ဘူးေနာ္။ self-respect ဟာေတာ္ေတာ္ ေက်နပ္မႈရတယ္။
ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဘာေၾကာင့္ မေလးစားႏို္င္တာလဲ။
မလုပ္သင့္တာေတြ လုပ္မိလို႔။
မလုပ္သင့္တာေတြကို လုပ္မိတဲ့အခါမွာ "ငါ မွားသြားေလျခင္း" ဆိုတဲ့ ေနာင္တ ျဖစ္တယ္။ လူေတြမွာ အမွားအမွန္ကိုခြဲျခားႏိုင္တဲ့ အသိဥာဏ္ ရွိပါတယ္။ကေလးေတြေတာင္ ေတာ္ေတာ္သိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မလုပ္သင့္တာ လုပ္မိတဲ့အခါ ရွက္တယ္။ guilt ျဖစ္တယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အထင္ေသးသြားတယ္။ ကိုယ့္ကုိသူမ်ားလည္း အထင္ေသးေတာ့မွာပဲလို႔ ေတြးျပီးရွက္တယ္။ ေၾကာက္တယ္။ အဲဒါ ေတာ္ေတာ္ခံရခက္တယ္။ အဲဒါ စိတ္ဆင္းရဲမႈပဲ၊ ဒုကၡပဲ။ ရွက္ေနရတာ၊ ေၾကာက္ေနရတာကိုယ့္ကိုယ္ကို မေလးစားေတာ့တာဟာ ေတာ္ေတာ္ၾကီးတဲ့ စိတ္ဒုကၡ ျဖစ္တယ္။ဒါေၾကာင့္ အမွားနည္းေအာင္ ေနဖို႔လိုတယ္။ ရွက္ေနရတာ၊ ေၾကာက္ေနရတာ နည္းေအာင္ ကိုယ္လုပ္တာ၊ ကိုင္တာ၊ ေျပာတာ၊ ဆိုတာေတြမွာ အမွားနည္းေအာင္ သတိနဲ႔ေနတဲ့ အေလ့အက်င့္ကို ေလက်င့္ျပီး အျမဲ သတိကပ္ထားသင့္တယ္။မေတာ္တဆ နည္းနည္းပါးပါး မွားတာေတာ့ လူတုိုင္းမကင္းပါဘူး။ တမင္တကာ ေစတနာဆိုးနဲ႔ လုပ္တာမ်ိဳး မျဖစ္ဖို႔ကိုပဲအထူးသတိထားျပီး ထိမ္းသိမ္းဖို႔အေရးၾကီးတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုေလးစားမႈကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဖ်က္ဆီးမယ့္ ကိစၥမ်ိဳးဟာေၾကာက္စရာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။

စစ္မွန္တဲ့ စိတ္ခ်မ္းသာမႈကို လိုခ်င္ရင္

ဘယ္လိုကိစၥမ်ိဳးေတြ လုပ္မိတဲ့အခါမွာ guilt ဆိုတဲ့ ေနာင္တ ရတာမ်ိဳး၊ shame ဆိုတဲ့ ရွက္တာမ်ဳိးျဖစ္တတ္သလဲ။
သူမ်ားကို ထိခိုက္သြားတဲ့ ကိစၥမ်ိဳး။အဓိက က အဲဒါမ်ိဳးျဖစ္တယ္ေနာ္။ သူမ်ားပစၥည္း ခိုးတာ၊ သူမ်ားအက်ိဳးစီးပြား ၾကီးၾကီးမားမား ထိခိုက္သြားေအာင္ လိမ္လိုက္တာ။ သူမ်ားရသင့္တာကို ကုိယ္က ၾကားကရေအာင္လွည့္ယူလိုက္တာ၊ သူမ်ားသားမယားကို ျပစ္မွား လြန္က်ဴးတာ၊ သူမ်ား ဂုဏ္သိကၡာက်ေအာင္ မဟုတ္မတရားေျပာတာ၊ သူမ်ား အသက္ကို သတ္တာ၊ သတ္ခို္င္းတာ၊ အဲဒါမ်ိဳးေတြ လုပ္မိတဲ့အခါ ရွက္ရတယ္။ ေနာင္တရတယ္။ အက်ဥ္းခ်ံဳးျပီးေျပာရင္ သီလပ်က္တာေနာ္။ သီလပ်က္ရင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုေလးစားမႈမရွိေတာ့ဘူး။ ေစတနာဆိုးနဲ႔ လုပ္တာေတြ အားလံုးဟာ ကိုယ့္စိတ္ထားကို ေအာက္တန္းက်သြားေစတယ္။ဒါေၾကာင့္(guilt) ေနာင္တပူပန္မႈ ျဖစ္ရတာ၊ (shame)ရွက္ရတာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ဆိုရင္ ေစာင့္စည္းမႈ ရွိရမယ္။ သီလကို ေစာင့္ထိန္းရမယ္။သူတပါးအသက္ကို မသတ္ဘူး။ သူတစ္ပါးပစၥည္းကို မခိုးဘူး၊ လိမ္ညာလွည့္ျဖားျပီး မယူဘူး။ သူတစ္ပါး သားမယားကို မျပစ္မွားဘူး။ လိမ္ညာျပီး မေျပာဘူး။ မဟုုတ္မမွန္တဲ့ အယူအဆ အေတြးအေခၚကို မေျပာဘူး။ အရက္တို႔ ၊မူးယစ္ ထိုင္းမႈိင္းေစတဲ့ ေဆးေတြကို မသံုးဘူး၊ေစာင့္စည္းတယ္၊ထိန္းသိမ္းတယ္ ဆိုရင္(guilt) ေနာင္တ ပူပန္မႈျဖစ္ရတာ၊ (shame) ရွက္ရတာမ်ိဳးမျဖစ္ဘူး။အရက္တို႔၊ မူးယစ္ ထံုထိုင္းေဆးတို႔၊ စိတ္ၾကြေဆးတို႔ကို စြဲေနတဲ့သူေတြကို ေတြ႔ဖူးတယ္။ သူတို႔ရဲ့ အမူအရာေတြဟာ ၾကည့္လို႔မေကာင္းဘူး။ သူတို႔မ်က္ႏွာမွာၾကည္လင္မႈ၊ေအးခ်မ္းမႈ မရွိတာေတြ ေတြ႔ရတယ္။ ညွိဳးႏြမ္းေနတယ္။ က်န္းမာေရးမေကာင္းတဲ့ လကၡဏာေတြ ေတြ႔ရတယ္။ သူတို႔ကိုယ္ကို သူတို႔ ယံုၾကည္မႈ၊ ေလးစားမႈမရွိေတာ့ဘူး။ပတ္၀န္းက်င္ အသိုင္းအ၀ိုင္းကလည္း သူတုိ႔ကို တကယ္မေလးစားဘူး။
သူတို႔ကို ၾကည့္ရတာ ေပ်ာ္တဲ့အမူအရာလည္းမရွိဘူး။ ၾကံဳလို႔ တစ္ခါက သူတို႔ေနတဲ့ေနရာကို ေရာက္ဖူးတယ္။ သူတို႔ေနရာဟာညစ္ပတ္ နံေစာ္ေနတယ္။ သန္႔ရွင္းမႈ သပ္ယပ္မႈ မရွိဘူး။ ရႈပ္ေနတယ္။ အရက္မႈးျပီးေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုေတာင္ သန္႔ရွင္းေအာင္ သပ္ယပ္ေအာင္ မလုပ္ႏိုင္တဲ့သူ၊ ကိုယ့္အိမ္ ကိုယ့္အခန္းကိုေတာင္မွ သန္႔ရွင္းေအာင္ မထားႏိုင္တဲ့သူမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေလးစားမႈ(self-respect)ဘယ္ရွိႏိုင္မွာလဲ။ ဘယ္လိုမွမရွိႏို္င္ဘူး။ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေလးစားမႈ မရွိတဲ့သူ၊ သူမ်ားကလည္းကိုယ့္ကို မေလးစားဘူးလို႔ခံစားရတဲ့သူဟာ၊ အဲဒါကိုခံရခက္လို႔ ကိုယ့္ကို သူမ်ားေၾကာက္ေအာင္ ေဒါသၾကီးၾကီးနဲ႔ ေျပာဆိုဆက္ဆံတတ္တယ္။ ေၾကာက္တာဟာ ေလးစားမႈ အတု တစ္မ်ိဳးျဖစ္တယ္။ ေလးစားမႈ အစစ္ မဟုတ္ဘူး။ သူဟာ အဲဒီေလးစားမႈ အတုျဖစ္တဲ႔ ေၾကာက္တာကိုပဲ ရေအာင္ လုပ္ေတာ့တယ္။ အတုေလာက္နဲ႔ပဲ ေက်နပ္ရေတာ့တယ္။ အစစ္ကိုေတာ့ မရႏိုင္ဘူး။ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေလးစားတဲ့သူ၊သူတစ္ပါးရဲ့ေလးစားမႈကို လည္းထိုက္ထိုက္တန္တန္ရတဲဲ့သူဟာ စိတ္ခ်မ္းသာတယ္။ စိတ္ေအးခ်မ္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ားနဲ႔ဆက္ဆံတဲ့အခါမွာ ႏူးညံတယ္။ စိတ္ရွည္တယ္။ ေၾကာက္တာကို သူမလိုခ်င္ဘူး။အရက္တုိ႔၊ မူးယစ္ ထံုထိုင္းေဆးတို႔ စြဲေနတဲ့သူဟာ အလုပ္ကိုလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ မလုပ္ႏိုင္ဘူး။ တခ်ိဳ. မိသားစုရွိတယ္။ မိသားစုကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ရွာမေကၽႊးႏိုင္ဘူး။ မေထာက္ပံ့ႏိုင္ဘူး။ မေနသာတဲ့သူေတြက သူတို႔ကိုျပန္ျပီး ေထာက္ပ့ံေနရေသးတယ္။ကိုယ့္တာ၀န္ကို ကိုယ္မယူႏိုင္တဲ့၊ ကိုယ့္မိသားစုကို ကိုယ္ရွာမေကၽႊးႏိုင္တဲ့သူဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဘယ္လိုလုပ္ေလးစားမႈ ရွိႏိုင္မလဲ။ ရွက္ေနမယ္၊ အားငယ္ေနမယ္။ တခ်ိဳ. အဲဒီလို ရွက္ေနတာ အားငယ္ေနတာကို ေမ့ထားႏိုင္ဖို႔ မူးေအာင္ေသာက္ျပန္တယ္။မလုပ္သင့္တာေတြကို လုပ္ေနတဲ့သူေတြဟာ သူတို႔မွာ(guilt)အျပစ္ရွိတဲ့သူတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ပူေလာင္တဲ့ခံစားမႈ (shame) ရွက္တဲ့ခံစားမႈရွိတယ္။ဒါေၾကာင့္ စစ္မွန္တဲ့ စိတ္ခ်မ္းသာမႈကို လိုခ်င္ရင္ ပထမဦးဆံုး (self-respect)မိမိကိုယ္ကို တကယ္ေလးစားမႈကို ရေအာင္ လုပ္ရမယ္။ သူမ်ားကိုယ့္ကိုမေလးစားတာက ကိုယ္မတတ္ႏိုင္တဲ့ ကိစၥ ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ.က ေကာင္းတဲ့သူကိုေတာင္ မေလးစားတာ ရွိေသးတာပဲ။ ဒါသူတို႔နဲ႔ပဲ ဆိုင္တယ္လို႔ ထားလိုက္လို႔ ရေသးတယ္။ ဒါ သူ႔သေဘာေပါ့။ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေနတဲ့လူကို ေလးစားၾကပါတယ္။ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေနတဲ့သူကို မေလးစားတဲ့သူဟာသူကိုယ္တိုင္က မေကာင္းတဲ့သူ၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို မေလးစားႏိုင္တဲ့သူ ျဖစ္ေနလို႔ပဲ။ေကာင္းေကာင္းေနတဲ့သူ၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေလးစားတဲ့သူဟာ ေကာင္းေကာင္းေနတဲ့သူကို ေလးစားႏိုင္ပါတယ္။ အင္မတန္ေလးစားပါတယ္။ စိတ္ေကာင္းရွိတဲ့လူဟာ စိတ္ေကာင္းရွိတဲ့သူကို သိပ္ေလးစားပါတယ္။ အက်င့္စာရိတၱ ေကာင္းတဲ့သူဟာ အက်င့္စာရိတၱ ေကာင္းတဲ့သူကို ေလးစားပါတယ္။စိတ္ေကာင္းရွိတဲ့သူ၊ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေနတဲ့သူကို မေလးစားႏိုင္တဲ့သူဟာ သူ႔ကိုယ္သူ မေလးစားႏိုင္လို႔ ခံရခက္ေနတာ၊ ရွက္ေနတာကို reactလုပ္တာ၊ တုန္႔ျပန္တာပဲ။ သူ႔ကိုယ္တိုင္က မေကာင္းေတာ့ ေကာင္းတဲ့လူကို ျမင္ရတဲ့အခါ သူမေကာင္းတာပိုျပီးေတာ့ ထင္ရွားလာလို႔ အဲဒီ ေကာင္းတဲ့သူကိုပဲ မေက်မနပ္ျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕ေတာ့ ကိုယ္က ေကာင္းေကာင္းမေနေပမဲ့ ေကာင္းေကာင္းေနတဲ့လူကို ေလးစားႏိုင္တယ္။ အဲဒီလို လူဟာ တစ္ေန႔မွာ လူေကာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္လာႏိုင္ေသးတယ္။ေကာင္းတဲ့လူကုိ မေလးစားႏိုင္တဲ့ လူဟာ သူကိုယ္တုိင္ ေကာင္းတဲ့လူျဖစ္မလာႏိုင္ဘူး။
သူမ်ားရဲ့ ေကာင္းတဲ့ ဂုဏ္(quality)ကိုမေလးစားရင္ ကိုယ့္မွာ အဲဒီေကာင္းတဲ့ ဂုဏ္(quality)မ်ိဳး မျဖစ္ေပၚႏိုင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူမ်ားမွာ ေကာင္းတဲ့ ဂုဏ္တစ္ခုခုရွိရင္ အဲဒါကို လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ ေလးစားႏုိင္တဲ့သူ ျဖစ္ရမယ္။ ဒါမွ အဲဒီဂုဏ္(quality)မ်ိဳးကို ကိုယ္လည္းရလာမယ္။ သူမ်ားရဲ့ ေကာင္းတဲ့ ဂုဏ္ကို မေလးစား
ႏိုင္ရင္ ကိုယ့္မွာ အဲဒီဂုဏ္မ်ိဳး မရႏိုင္ေအာင္ မျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ လမ္းပိတ္လိုက္သလို ျဖစ္သြားတယ္။

စိတ္သန္႔ရွင္းရမယ္။

လုပ္သင့္တာကို မလုပ္တဲ့အခါမွာလည္း ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေလးစားမႈ(self-respect)နည္းသြားတယ္။ အဲဒါ သူမ်ားေတာ့မသိဘူး။ ကိုယ္ပဲသိတယ္။ဟုတ္တယ္၊လုပ္သင့္တာကို လုပ္ႏိုင္ပါလ်က္နဲ႔၊ သိပါလ်က္နဲ႔ မလုပ္ဘဲေနရင္လည္း ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေလးစားမႈ နည္းသြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္လုပ္သင့္တာကိုလည္း လုပ္ရမယ္။ မလုပ္သင့္တာကိုလည္း မလုပ္မိေအာင္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္စည္းရမယ္။ ဒါမွသာ မိမိကိုယ္ကို ေလးစားႏိုင္မယ္။မလုပ္သင့္တာ လုပ္မိလို႔ ရွက္ေနတယ္။ ေနာင္တျဖစ္ေန တယ္ဆုိရင္ စိတ္မွာၾကည္လင္ေအးခ်မ္းမႈ မရွိဘူး။ စိတ္မခ်မ္းသာဘူး။ ကိုယ့္အမွားကို ကိုယ္ထပ္ခါထပ္ခါ ေတြးေနမယ္။ သို႔မဟုတ္ရင္ ေမ့ဖို႔ ၾကိဳးစားတဲ့အေနနဲ႔ တစ္ျခားကို စိတ္လမ္းလႊဲေနရင္ သူ႔စိတ္ဟာ လြတ္လပ္မႈမရွိဘူး။ သူ႔စိတ္က မလြတ္လပ္ေတာ့လို႔ တျခားတန္ဖိုးရွိတဲ့ ကိစၥေတြကို လုပ္ဖို႔ စိတ္မအားေတာ့ဘူး။ တန္ဖိုးရွိတဲ့၊ ေလးနက္တဲ့၊ သိမ္ေမြ႔တဲ့ ကိစၥေတြ လုပ္ဖို႔ စိတ္မွာ အင္အားမရွိဘူး။ ေနာင္တနဲ႔ ရွက္ရတဲ့အထဲမွာပဲသူ႔စိတ္က ေခ်ာင္ပိတ္မိေနျပီ။
ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေလးစားမႈ ရွိဖို႔ဆိုတာ အက်င့္သီလနဲ႔ ပက္သက္ျပီးေတာ့ စင္ၾကယ္မႈ ရွိရမယ္။ စင္ၾကယ္မႈလို႔ ဆိုကတည္းက သန္႔ရွင္းမႈဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ေနာ္။ကိုယ္အမႈ၊ႏႈတ္အမႈေတြမွာ အျပစ္ကင္းတယ္။ သန္႔ရွင္းတယ္ဆိုရင္ပဲ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေလးစားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီထက္တစ္ဆင့္ ျမွင့္ရရင္ စိတ္သန္႔ရွင္းဖို႔လည္း လိုတယ္။
စိတ္ထဲမွာ ျဖစ္ေနတဲ့အေတြးေတြက မေကာင္းတာေတြ မေတြးသင့္တာေတြျဖစ္ေနရင္၊ အဲဒီလို အေတြးမ်ိဳးေတြ ေတြးေနလို႔ကိုပဲ “ငါ မေတြးသင့္တာေတြေတြးေနပါလား“ ဆိုျပီး (guilt) ပူပန္မႈျဖစ္တယ္။ “ငါ့စိတ္က မသန္႔ရွင္းဘူး“ ဆိုျပီးရွက္တယ္။ဒါေၾကာင့္ စိတ္ကို သန္႔ရွင္းေအာင္ထားတတ္ဖို႔လိုတယ္။ ကိုယ့္စိတ္ထဲမွာ ဘာေတြေတြးေနသလဲဆိုတာနည္းနည္း သတိထားထားျပီးၾကည့္ၾကည့္တဲ့ အေလ့အက်င့္ေလးရွိရမယ္။ စိတ္ကိုသိေနရင္၊ အေတြးေတြကို သိေနရင္ မသန္႔ရွင္းမႈဟာ တျဖည္းျဖည္း၊နည္းသြားႏို္င္တယ္။ျဖစ္ေၾကာမရွည္ေတာ့ဘူး။ သန္႔ရွင္းျပီးၾကည္လင္ေအးခ်မ္းေနတဲ့စိတ္ျဖစ္တာမ်ားလာမယ္။

ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။